เมื่อคนสมัยกรุงเทพฯ เขียนประวัติศาสตร์สุโขทัย ที่สัมพันธ์กับการสร้างประวัติศาสตร์แห่งชาติ ศึกษาการสร้างความเป็น "สุโขทัย" ในทางประวัติศาสตร์ซึ่งสัมพันธ์กับการสร้างประวัติศาสตร์แห่งชาติ ในช่วง พ.ศ. 2450 – 2534 แล้วแบ่งออกเป็น 2 ช่วง คือ ช่วง พ.ศ. 2450 – 2495 ซึ่งเป็นช่วงที่สร้างให้สุโขทัยมาเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ชาติ สร้างความเป็นไทย ความเป็นอุดมคติ โดยชนชั้นนำ นักประวัติศาสตร์สามัญชน และประวัติศาสตร์สุโขทัยที่สร้างในช่วงนี้ได้กลายมาเป็นประวัติศาสตร์กระแหลักในสังคมไทย และตั้งแต่ พ.ศ. 2496 – 2534 เป็นช่วงที่มีการสืบทอดประวัติศาสตร์กระแสหลัก ขณะเดียวกันก็มีประวัติศาสตร์กระแสรองขึ้นมาโต้แย้ง อีกทั้งยังเป็นช่วงที่เริ่มมีการเข้าไปจัดการบูรณะฟื้นฟูเมืองเก่าสุโขทัย จัดตั้งให้เป็นอุทยานประวัติศาสตร์และสร้างสถานที่ประเพณีประดิษฐ์ต่างๆ ขึ้นมารองรับแนวคิดกระแสหลัก