งานวิเคราะห์ฉบับนี้ เป็นรายงานการวิเคราะห์งบการเงิน ของคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ปีงบประมาณ 2560 – 2564 เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนางาน Routine to Research (R2R) โดยวิเคราะห์งบการเงินเปรียบเทียบย้อนหลัง 5 ปี ด้วยวิธีการต่าง ๆ ซึ่งเป็นการสร้างการทางานในงานประจำให้มีคุณค่า สามารถนาไปใช้ประโยชน์ได้ ส่งผลให้เกิดความรู้และข้อมูลใหม่ที่ ช่วยในการตัดสินใจของผู้บริหารได้อีกทางหนึ่ง รายงานการวิเคราะห์เล่มนี้ ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพื่อเปรียบเทียบผลการดำเนินงาน และเพื่อวิเคราะห์การใช้จ่ายเงิน ของคณะสิ่งแวดล้อมและทรัพยากรศาสตร์ โดยอาศัยการวิเคราะห์งบการเงินเป็นเครื่องมือในการศึกษาและวิเคราะห์ฐานะการเงิน ผลการดำเนินงาน รวมถึงเพื่อให้ทราบโครงสร้างเงินทุนของคณะ และเพื่อเป็นข้อมูลในการพยากรณ์ผลการดำเนินงาน ฐานะการเงินและการเปลี่ยนแปลงฐานะการเงินในอนาคต

"มีหลายคนยังไม่รู้ว่าราคาน้ำมันเชื้อเพลิงที่จ่ายไปนั้น ไม่ใช่ราคาหน้าโรงกลั่นแต่เป็นราคาที่ผ่านผู้เกี่ยวข้องถึง 4 กลุ่ม คือ ผู้ประกอบการโรงกลั่นน้ำมัน ผู้ค้าน้ำมันขายส่ง ผู้ขายปลีกน้ำมัน และรัฐบาล ที่มีโครงสร้างราคาน้ำมันเชื้อเพลิง อันประกอบด้วย ภาษี เงินกองทุน และค่าการตลาด ไขข้อสงสัยเกี่ยวกับราคาขาย อัตราภาษีที่แฝงอยู่ในน้ำมันแต่ละลิตร การคำนวณภาษีน้ำมัน ฯลฯ ที่ช่วยให้เห็นภาพกลไกราคาน้ำมันเชื้อเพลิง"

สินค้าแบรนด์เนมที่ซื้อกลับมาจากต่างประเทศ อาจถูกปรับ ถูกริบ รวมถึงถูกเรียกเก็บภาษีอากรจากเจ้าหน้าที่ศุลกากรได้แม้จะเป็นของใช้ส่วนตัวก็ตาม มีข้อกฎหมายกำหนดไว้ว่าสินค้าหรือของแบบใด มูลค่าเท่าไร สามารถนำเข้ามาจากต่างประเทศแล้วต้องเสียภาษีหรือไม่ต้องเสียภาษี วิธีคิดภาษี โทษและค่าปรับ แนวทางที่ถูกต้องเป็นอย่างไร เพื่อไม่เกิดปัญหาในภายหลัง

การบริจาคของนิติบุคคลนำมาใช้ประโยชน์โดยหักเป็นรายจ่ายทางภาษี มีเงื่อนไขทางกฎหมายทั้งกรณีที่หักไม่ได้ หักได้ 1 เท่า และหักได้ 2 เท่า ในบางกรณียังมีภาระภาษีมูลค่าเพิ่มอีกด้วย รวมแนวปฏิบัติและข้อแนะนำการบริจาคเพื่อบริหารจัดการได้อย่างถูกต้องและเกิดประโยชน์สูงสุด

ภายใน 2 เดือน นับตั้งแต่วันสุดท้ายของครึ่งรอบระยะเวลาบัญชี ผู้ประกอบการที่จดทะเบียนเป็นบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคคลต้องยื่นแบบเสียภาษีเงินได้นิติบุคคลสำหรับครึ่งรอบระยะเวลาบัญชี (6 เดือน) หรือ ภ.ง.ด.51 ซึ่งระหว่างเตรียมยื่นแบบฯ อาจมีคำถามว่ายื่นแบบ ภ.ง.ด.51 ต้องใส่ชื่อผู้สอบบัญชีหรือไม่ ประมาณการกำไรสุทธิไว้ต่ำไปมีความผิดหรือไม่ ทำอย่างไรให้จัดทำประมาณการกำไรสุทธิมิให้ขาดเกินกว่า 25% ฯลฯ พบคำตอบที่คลายข้อสงสัยช่วยให้ยื่นแบบฯ ได้อย่างถูกต้องมากขึ้น

"การวางแผนภาษีธุรกิจให้เช่าอสังหาริมทรัพย์ และการให้บริการเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ หนังสือเล่มนี้นำเสนอภาระภาษีและการวางแผนภาษีธุรกิจให้เช่าอสังหาริมทรัพย์และธุรกิจให้บริการเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ ผู้อ่านจะได้ทราบประเด็นความแตกต่างทางภาษีกรณีประกอบการในนามของบุคคลธรรมดาและในนามของบริษัทหรือห้างหุ้นส่วนนิติบุคล, ภาระภาษีเกี่ยวกับการโอนสิทธิการเช่า, กลยุทธ์การประหยัดภาษีธุรกิจให้เช่าอสังหาริมทรัพย์ และ ธุรกิจเช่าสร้าง, การใช้ประโยชน์จากทรัพย์อิงสิทธิ และการวางแผนภาษีในธุรกิจให้บริการเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์ เช่น กิจการโรงแรม, กิจการที่มีการให้บริการทำนองเดียวกับโรงแรม, กิจการศูนย์การค้าและห้าสรรพสินค้า รวมถึงกิจการคลังสินค้าและโกดังสินค้า ซึ่งจะเป็นแนวทางให้ผู้ประกอบการเลือกรูปแบบและองค์กรธุรกิจในการประกอบการที่ถูกต้องเหมาะสม และช่วยให้ทราบถึงภาระภาษีและแนวทางการประหยัดภาษีโดยวิธีการที่ชอบด้วยกฎหมาย ภาระภาษีและการวางแผนภาษีธุรกิจให้เช่าอสังหาริมทรัพย์และธุรกิจให้บริการเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์"

สถานประกอบการถาวร หรือ Permanent Establishment (PE) เป็นการจัดเก็บภาษีระหว่างประเทศ แสดงถึงจุดเกาะเกี่ยวของบริษัทต่างชาติในประเทศของแหล่งเงินได้ที่ไม่ได้เป็นถิ่นที่อยู่ทางภาษีของบริษัท แต่มีกิจกรรมหรือการดำเนินการทางธุรกิจที่ก่อให้เกิดเงินได้ สถานประกอบการถาวรมีได้หลายรูปแบบ ภายใต้เงื่อนไขที่แตกต่างกัน ยิ่งในยุคของเศรษฐกิจดิจิทัลที่รูปแบบการดำเนินธุรกิจระหว่างประเทศหลากหลายและสลับซับซ้อนมากขึ้น ผู้ประกอบการและผู้เกี่ยวข้องจึงเกิดข้อสงสัยว่ากิจกรรมหรือการดำเนินการทางธุรกิจอย่างไรก่อให้เกิดสถานประกอบการถาวร ไขข้อสงสัย เงื่อนไขต่าง ๆ ข้อจำกัด หรือข้อยกเว้นในการเสียภาษี การเรียกเก็บภาษีจากกำไรธุรกิจ เพื่อความเข้าใจและให้เกิดประโยชน์สูงสุด

การดำเนินธุรกิจที่มีการขยายกิจการจัดตั้งบริษัทในเครือทั้งในประเทศและต่างประเทศ และเมื่อได้รับผลตอบแทนจากกำไรของบริษัทในเครือที่ถือหุ้นเป็น “เงินปันผล” ที่เป็นไปตามตามเงื่อนไข คือ จำนวนหุ้นที่ถือ ระยะเวลาที่ถือหุ้นทั้งก่อนและหลังซื้อ-ขาย รูปแบบบริษัทของผู้จ่ายและรับเงินปันผล โดยต้องตรงกับที่กฎหมายกำหนดครบถ้วน บริษัทผู้รับเงินปันผลจะได้รับยกเว้นภาษี ไม่ต้องนำเงินปันผลทั้งหมดมาคำนวณกำไรสุทธิเพื่อเสียภาษีเงินได้นิติบุคคล แต่ก็มีหลายกรณีที่กฎหมายกำหนดให้ไม่ต้องหักภาษี ศึกษาประเด็นพร้อมตัวอย่างในการวางแผนภาษีให้ใช้สิทธิประโยชน์ยกเว้นภาษีเงินปันผลจากบริษัทที่ถือหุ้นอยู่ได้อย่างถูกต้อง

การวางแผนภาษีในธุรกิจขายอสังหาริมทรัพย์

เมื่อพูดถึง “ภาษีการรับมรดก” หรือ “ภาษีมรดก” คำถามที่เกิดขึ้นคือ เมื่อรับมรดกต้องเสียภาษีด้วยหรือ ? มรดกแบบใดถึงต้องเสียภาษีและเสียอย่างไร ? เมื่อรับมรดกแล้วยังต้องเสียภาษีบุคคลธรรมดาอีกหรือไม่ ? ฯลฯ จึงเป็นที่มาของ Mini GuideBook ภาษีมรดก เล่ม 2 ซึ่งรวบรวมบทความจากคอลัมน์ภาษีสรรพากร ในวารสารเอกสารภาษีอากร ที่นำเสนอข้อมูลสำคัญเกี่ยวข้องกับภาษีมรดกต่อในประเด็นอัตราภาษีการรับมรดก การคำนวณภาษี การชำระภาษี การยืนภาษีแทน การผ่อนชำระ ขอคืนภาษี เบี้ยปรับ เงินเพิ่ม พร้อมกับตัวอย่างประกอบ ซึ่งเชื่อแน่ว่าข้อมูลสำคัญเหล่านี้จะช่วยคลี่คลาย และตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับภาษีการรับมรดกให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องและผู้สนใจได้เป็นอย่างดี ถึงจะเป็นของที่มอบให้กับทายาทและคนที่รัก แต่ก็ต้องมีการวางแผนและเข้าใจเรื่องของ “ภาษีมรดก” ไว้ด้วย จะได้ประหยัด ลดเสี่ยงถูกปรับและเสียเงินเพิ่ม

เมื่อพูดถึง “ภาษีการรับมรดก” หรือ “ภาษีมรดก” คำถามที่เกิดขึ้นคือ เมื่อรับมรดกต้องเสียภาษีด้วยหรือ ? มรดกแบบใดถึงต้องเสียภาษีและเสียอย่างไร ? เมื่อรับมรดกแล้วยังต้องเสียภาษีบุคคลธรรมดาอีกหรือไม่ ? ฯลฯ จึงเป็นที่มาของ Mini GuideBook ภาษีมรดก เล่ม 1 ซึ่งรวบรวมบทความจากคอลัมน์ภาษีสรรพากร ในวารสารเอกสารภาษีอากร ที่นำเสนอข้อมูลสำคัญเกี่ยวข้องกับภาษีมรดก ตั้งแต่ใครเป็นผู้เสียภาษี ประเภทสินทรัพย์ การคิดคำนวณมูลค่าของทรัพย์มรดก และอัตราภาษี ซึ่งเชื่อแน่ว่าข้อมูลสำคัญเหล่านี้จะช่วยคลี่คลาย และตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับภาษีการรับมรดกให้กับผู้ที่เกี่ยวข้องและผู้สนใจได้เป็นอย่างดี ถึงจะเป็นของที่มอบให้กับทายาทและคนที่รัก แต่ก็ต้องมีการวางแผนและเข้าใจเรื่องของ “ภาษีมรดก” ไว้ด้วย จะได้ประหยัด ลดเสี่ยงถูกปรับและเสียเงินเพิ่ม

ลูกหนี้หลายรายมักเข้าใจว่าเมื่อเจ้าหนี้สมัครใจยกหนี้ให้โดยไม่เรียกเอาค่าตอบแทนใดๆ นั้นเป็นการจบเรื่อง แต่ในมุมภาษีอากร การปลดหนี้ถือเป็นจุดเริ่มต้นเท่านั้น เพราะการปลดหนี้เข้าลักษณะเป็นประโยชน์อย่างอื่นที่ลูกหนี้ได้รับ ลูกหนี้จึงต้องนำไปคำนวณเพื่อเสียภาษีด้วย ซึ่งหลายคนมักมองข้ามประเด็นทางภาษีส่วนนี้ ทำให้ต้องเสียเบี้ยปรับหรือเงินเพิ่ม นอกจากนี้เจ้าหนี้เองก็มีประเด็นด้านภาษีที่อาจจะมองข้ามเช่นกัน “ปลดหนี้กับภาระภาษี” เล่มนี้หยิบยกประเด็นทางภาษีอากรเกี่ยวกับการปลดหนี้ มาอธิบายเรื่องสำคัญที่ผู้ประกอบการและนักบัญชีควรทำความเข้าใจ เพื่อการเสียภาษีที่ถูกต้องและไม่เกิดปัญหาตามมาภายหลัง